طرح پرورشی دانش آموزان
عفو و بخشش ۷/۲/۹۲

العفو تاج المكارم

عفو سرلوحه همه كرامت های اخلاقی است

العفو احسن الاحسان

عفو زیباترین چهره انسان است

 

عفو و بخشش

آیه22نور):ولیعفوا و لیصفحوا الا تحبون ان یغفر الله لكم و الله غفور رحیم

معنی: عفوكنید و ببخشید،آیا دوست ندارید خداوند شما را ببخشد وخداوند بسیار بخشاینده ومهربان است

*  امام باقر(ع):كسی كه هنگام شوق وعلاقه وهنگام ترس و وحشت و هنگام خشم وغضب مالك نفس خویش باشد خداوند بدن او را برآتش دوزخ حرام می كند.

* پیامبر(ص): آنكس كه خشم خود را فرو برد بااینكه قدرت براعمال آن را داردخداوند دل او را در روز قیامت از آرامش و ایمان پر می كند.  

 مضرات عدم كنترل خشم:

1- پشیمانی و شرمندگی 2-از دست دادن دوستان 3-بی اعتمادی دیگران 4-خواری ورسوایی 5-تسلط شیطان بر فرد 6-اضطراب و نگرانی

 شیوه های كنترل خشم:

 1-خوردن آب سرد 2-با آب سرد وضوگرفتن 3-فاصله گرفتن از محیط 4-نشستن اگر ایستاده ایم 5- ایستادن اگر نشسته ایم 6- پناه بردن به خدا 7- فرستادن صلوات

یكی از مصادیق بسیار روشن بخشش ، حركتی بود كه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم پس از فتح انجام دادند. مشركان مكه در طول سیزده سال زشت ترین رفتار و بالاترین جنایات را در حق رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و مسلمانان روا داشتند. آنها را سه سال در شعب ابی طالب زندانی كردند. خای تاریخ نوشته است كه در آن ایام ، گاه پوست بعضی از حیوانات را آرد می كردند و از آن غذا فراهم می كردند. اما وقتی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم وارد مكه شدند، فرمودند :

ما تَرَونَ اءنّی فاعل فیكم ؟ قالوا: خیرا، اءخ كریم و ابنُ اءخ كریم ، قال : اذهَبوا فاءنتُم الطُّلَقاءُ

شما گمان می كنید من با شما چه خواهم كرد؟ مردم مكه با شناختی كه از رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم داشتند، با این كه مشرك بوده و ستم كرده بودند و بارها به جنگ با رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم برخاسته بودند و واقعه احد و خندق را آفریده بودند، در پاسخ گفتند: آنها در شخصیت حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم این بزرگواری را یافته بودند .

بنابراین ، پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: بروید، همه شما آزادید. سیره اهل بیت علیهم السلام چنین بود كه با عفو و بخشش ، باعث ندامت و پشیمانی دشمنان می شدند .

در نمونه دیگر، حضرت امیرالمؤ منین علیه السلام بعد از جنگ جمل كه آن همه فجایع به وجود آمد و آن همه كشتار بین دو طایفه از مسلمانان رخ داد و جمعیت بسیاری از سپاه امیرالمؤ منین علیه السلام و سپاه عیاشه كشته شدند، وقتی حضرت وارد بصره شدند، فرمودند :

نَظُنُّ خَیرا و نَراكَ قد ظَهَرتَ و قَدَرتَ فان عاقَبتَ فقد اجتَرَمنا ذلك ، و ان عَفَوتَ فالعفوُ اءحَبُّ الی الله تعالی ، فقال : قد عَفَوتُ عنكم فایّاكم والفتنَةَ

ما به تو گمان نیك داریم و حال كه پیروز شدی و قدرت در دست توست اگر ما را عقوبت كنی ، ما مستحق كیفریم و اگر بخشش كنی ، نزد خداوند متعال پسندیده تر است . حضرت فرمودند: شما را بخشیدم پس دیگر گرد فتنه نگردید

این دو واقعه ، نمونه ای است از روش پسندیده بخشش از دو شخصیت عظیم كه به یقین نمی تواند بدون حكمت باشد، شاید حكمت آن آثار و فواید شخصی است برای خود این بزرگواران و یا برای افرادی كه مورد عفو واقع شده اند و می تواند دارای آثار مفید اجتماعی هم باشد. اولین اثر روشن و آشكار این عفو و اغماض رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم این نكته است كه در سوره نصر به آن اشاره شده است :

اذَا جاءَ نصرُ اللهِ والفَتحُ # و رَاءَیتَ الناسَ یدخُلونَ فی دینِ اللهِ افواجا

هنگامی كه یاری خدا و پیروزی فرا رسد، ببینی مردم گروه گروه وارد دین خدا می شوند

مردم ، فوج فوج و دسته دسته وارد دین شدند و اسلام را پذیرفتند و به توحید و یگانگی خدا شهادت دادند و رسالت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم را قبول كردند .

شاید در مكه كمتر خانواده ای به دشمنی با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نپرداخته بود. بر اساس قواعد شرعی جنگ ، حضرت می توانست فرمان قتل عام آنها را صادر كند؛ مخصوصا كه مسبوق به سوابق دشمنی و كینه دیرینه هم بودند، اما حركت بزرگوارانه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم باعث شد كه همه مردم به دین گرایش پیدا كنند. اساسا، پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ، پیغمبر رحمت است و هرگز برای انتقام جویی و كینه توزی مبعوث نشده ، بلكه برای هدایت و ارشاد مردم آمده است . رسالت او نسل كشی و از بین بردن انسان ها به عنوان ضدیت با اسلام و دشمنی با رهبر اسلام نبود .

اشاره به این نكته خالی از لطف نیست كه توصیه به عفو كسانی كه بدی می كنند و مرتكب زشتی در گفتار یا كردار می شوند، توصیه ای اخلاقی است .



هفته یازدهم ۱۸/۱/۹۲

موضوع : انفاق(كمك به دیگران)

قل ان ربی یبسط الرزق لمن یشاء من عباده و یقدر له و ما انفقتم من شیء فهو یخلفه و هو خیر الرازقین

(39 سباء)معنی:ای رسول ما؛بگو خدای من هركه ازبندگان راخواهدوسیع روزی یا تنگ روزی میگرداندو شما هرچه در راه رضای حق انفاق كنید به شما عوض می بخشد واو بهترین روزی دهنده است.

و لاتجعل یدك مغلوله الی عنقك و لاتبسطهاكل ا لبسط فتقعد ملوما محسورا

(29اسراء)معنی:نه هرگز دست خود در احسان بسته دار ونه بسیار باز و گشاده دار كه هركدام كنی به نكوهش خواهی نشست

والذین یكنزون الذهب والفضه ولاینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم

(34توبه)معنی:وكسانی كه طلاونقره را گنجینه وذخیره می كنندو ازحب دنیادر راه خدا انفاق نمی كنندبه عذاب دردناك بشارت ده

الشیطان یعدكم الفقر ویامركم بالفحشاء والله یعدكم مغفره منه و فضلا و الله وسع علیم

268بقره)معنی:شیطان به وعده فقر وبی چیزی شما را به كارهای زشت و بخیلی وادار كندو خداوندبه شما وعده آمرزش و احسان دهد و خدا را فضل و رحمت بی منتهاست و به همه امور داناست.

*امام صادق(ع): هركس به مومنی احسان كند پس از آن او را با سخن ناهنجار خود برنجاند

و یا بر او منت گذارد صدقه خود را باطل كرده است.*

*فوائد انفاق كردن در قران كریم:

انفاق مانع هلاكت اجتماع است(بقره195)- سبب زیادی مال می شود(بقره261)- روح فداكاری در انسان ایجاد می كند(بقره 272)- باعث آمرزش گناهان وفزونی مال است(بقره268) خداوند به انفاق انسانها آگاه است(آل عمران92) باعث تقرب به خداوند است(توبه99)

نقل شده كه چون حضرت رسول(ص) از سفری مراجعت می‌فرمود، اول به خانه حضرت فاطمه(س) تشریف می‌برد و مدتی می‌ماند و بعد از آن به منزل زنان خود می‌رفت. در یكی از سفرهای پیامبر(ص)، حضرت زهرا(س) برای خود دستبند و گلوبند و گوشواره از جنس نقره تهیه كرده و پرده‌ای بر در خانه خود آویخته بود. هنگامی كه رسول خدا(ص) از سفر مراجعت كرد و به خانه فاطمه زهرا(س) وارد شد، چون چشمش به زینت‌های مورد استفاده فاطمه(س) افتاد، با ناراحتی از خانه بیرون رفت و به مسجد وارد شد و در كنار منبر نشست. حضرت فاطمه(س) با فهمیدن علت این رفتار پدر برای جلب خشنودی و رضایت رسول اكرم(ص) همه آن زینت‌ها را به نزد پدر فرستاد و پیغام داد كه دخترت سلام می‌رساند و می‌گوید: اینها را در راه خدا انفاق كنید! و چون آنها را به نزد پیامبر (ص) آوردند، سه مرتبه فرمود: «آنچه را كه می‌خواستم، فاطمه انجام داد. پدرش به فدای او باد!»مواسات در روایات ائمه اطهار(ع) از نشانه‌های مؤمن حقیقی و از علایم شیعیان و پیروان راستین اهل بیت(ع) به شمار آمده است؛ اما با تمام ارزشی كه این مرتبه از انفاق (مواسات) دارد، به پایه ارزش و اهمیت «ایثار» كه مرتبه بعدی انفاق است، نمی‌رسد .

در حدیثی از امام صادق(ع) می‌خوانیم كه آن حضرت در جواب ابان بن تغلب كه از حق

مؤمن بر مؤمن سؤال كرده بود، فرمود: «ای ابان! مالت را با او نصف كن!» و وقتی ابان
ا
ز این سخن امام متعجب شد، فرمود: «ای ابان! آیا از آن آگاه نیستی كه خدای بزرگ

 درباره كسانی كه ایثار و از خود گذشتگی می‌كنند، چه فرموده است؟» ابان پاسخ داد كه

 چرا، آگاه هستم. آن گاه امام ادامه داد: «هنگامی كه مالت را با او نصف می‌كنی ایثار

نكرده‌ای؛ بلكه تو و او با یكدیگر برابرید [و به مواسات رفتار كرده‌اید]. هنگامی ایثار

كرده‌ای كه از نصف مال خود نیز به او ببخشی.»

ابن عباس نقل نموده كه امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بیمار شدند. پیامبر(ص) با جمعی از یاران به عیادتشان آمدند و به علی(ع) گفتند: چه خوب است كه برای بهبودی فرزندانت نذری كنی. علی(ع) و فاطمه(س) و فضه كنیز آن دو نذر كردند كه اگر كودكان بهبودی یافتند، سه روز روزه بدارند . بچه‌ها بهبودی یافتند و اثری از كسالت باقی نماند .
حضرت علی(ع) سه من جو قرض گرفت و فاطمه(س) یك من آن را آرد كرده، از آن نان درست كرد و سهم هر كسی را جلویش گذاشت تا افطار كند. در همین حال سائلی به در خانه آمد و گفت : سلام بر شما اهل بیت محمد(ص). من مسكینم، مرا طعام دهید! خاندان پیامبر آن سائل را بر خود مقدم شمرده، افطار خود را به او دادند و آن شب چیزی جز آب نخوردند و با شكم گرسنه دوباره نیت روزه كردند .
هنگام افطار روز دوم یتیمی بر در خانه آمد و غذا خواست و آنها غذای‌شان را به او دادند.

در شب سوم اسیری آمد و همان عمل را نسبت به او كردند. صبح روز چهارم علی(ع)

دست امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را گرفت و نزد رسول خدا(ص) آمد. آن حضرت وقتی
بچه‌ها را دید كه از شدت گرسنگی ضعیف شده‌اند، گریه كرد. در این هنگام جبرئیل با

سوره دهر بر آن حضرت نازل شد.


طرح پرورشی دانش آموزان
لطفا برای دریافت فایل طرح پرورشی دانش آموزان بر روی فایل كلیك نمایید وآن را دانلود نمایید با تشكر
1-هفته اول مورخ 91/8/21
2- هفته دوم مورخ 91/8/28 
 3-هفته سوم مورخ 91/9/12  

4- هفته چهارم مورخ 91/9/19
4
5- هفته پنجم مورخ 91/9/25

6- هفته ششم مورخ 91/10/2

7- هفته هفتم مورخ 91/10/9

 8- هفته هشتم مورخ 91/10/16

 9-هفته نهم مورخ 91/10/23

10- هفته دهم مورخ 91/10/30


11-هفته یازدهم مورخ 92/1/18

12-هفته دوازدهم مورخ 7/2/92

 
نقشه سایت